"Erfheksen"

,“Erfheks“. Kent u die uitdrukking? “Ik ben een erfheks!”

In de loop der jaren ben ik zoveel mensen tegengekomen die dit van zichzelf beweerden. 

Vooral online natuurlijk, waar je elkaar niet in de ogen kunt kijken. Altijd als ik er een tegenkom, ga ik vragen stellen over de traditie van de familie. En meestal is men best bereid om allerlei details te geven. En dan gebeurt eigenlijk altijd hetzelfde. Het is een vast patroon, dat ik tegenwoordig al lang van te voren kan voorspellen.

Voordat ik verder ga wil ik eerst even duidelijk stellen dat er natuurlijk families zijn die zich al generaties lang met kruiden bezig houden. Er zijn ook echt families waar paranormale gaven erfelijk zijn. En volksmagie kan ook binnen bepaalde families worden doorgegeven.

Maar de online erfheksen beweren altijd nog heel andere dingen. Het gaat dan om inwijdingen die ze al als kind hebben ontvangen. En over het vieren van jaarfeesten met rituelen waarbij cirkels worden getrokken. Het ene verhaal is wat kleurrijker dan het andere, maar in de basis vallen ze allemaal op dezelfde manier door de mand. Ja, ze vallen allemaal door de mand.

Het gaat om de verschillen tussen volksmagie, rituele magie en Wicca / moderne hekserij.

Kennis van kruiden en volksmagie is van alle tijden. Liefdesdrankjes brouwen en het verbranden van een poppetje met het haar van je vijand, dat soort werk, is misschien al zo oud als de mensheid. Simpele ritueeltjes die je vaak stiekem in je eentje doet. Voor dit soort dingen is het trekken van een cirkel helemaal niet nodig. Cirkels trekken komt uit de rituele magie, een tak van sport die alleen kon worden beoefend door mensen die boeken konden lezen, ingewikkelde berekeningen konden maken en voldoende geld hadden om de attributen te kopen. Magie voor bemiddelde geleerden. In deze magie heeft het tekenen van een cirkel een specifieke functie en het omvat heel wat meer dan alleen met een mes of staf rondlopen. Er is mij geen enkel voorbeeld bekend van een eenvoudige volksheks die cirkels trok. En ik heb toch heel wat heksenprocessen gelezen.

Het was Gerald Gardner die volksmagie en rituele magie bij elkaar voegde, om iets heel nieuws te creëren: Wicca. Alle moderne hekserij is hier een afgeleide van, of heeft in ieder geval een aantal elementen uit de Wicca overgenomen. De voornaamste zijn: 8 jaarfeesten vieren, elke volle maan bij elkaar komen, en elk ritueel beginnen met het trekken van een cirkel.

Het cirkel trekken heb ik al besproken, dat deden de gewone kruidenvrouwtjes niet. Ze zouden niet eens weten hoe en vooral niet waarom, omdat het voor hun werk niet nodig was. Dan de volle maan vieringen. Welke hardwerkende boer(in) had tijd om dat elke keer te vieren? Met volle maan was werk te doen. Kruiden plukken bijvoorbeeld. Of op bezoek gaan, gebruik makend van het maanlicht.

Laten we nu dan de jaarfeesten eens onder de loep nemen. Gardner liet zich voor zijn nieuwe traditie inspireren door verschillende landbouwfeesten die ooit, verspreid over heel Groot Brittannië, werden gevierd. Elk feest in een andere streek! Hij begon met 4 feesten per jaar: Samhain, Imbolc, Beltane en Lughnasadh. Later vond hij dat toch wat magertjes en voegde er de 4 zonnefeesten van de Druïden bij. Zo ontstond ergens in de jaren '40 / '50 van de vorige eeuw het jaarwiel met 8 spaken. Om te beginnen was dit alleen bekend in een heel kleine kring van ingewijden en belangstellenden. De grote bekendheid van Wicca begon pas met Alex Sanders, die eind jaren '60 begon met publiciteit zoeken.

Als iemand beweert te zijn ingewijd in een oude traditie, die niets met Wicca te maken heeft en dat in die familietraditie van ouds her 8 jaarfeesten werden gevierd en dat rituelen werden uitgevoerd binnen een getrokken cirkel, dan weet ik dus genoeg. De persoon liegt. Soms is met een beetje zoeken zelfs uit te vinden waar iemand zijn/haar informatie over rituelen vandaan heeft. Vaak komt het regelrecht uit een boekje Wicca voor beginners, met wat romantische aanpassingen.

Waarom verzinnen mensen zulke verhaaltjes over zichzelf?
Vaak zit er een persoonlijkheidsstoornis achter dit gedrag en heeft de 'erfheks' een bovenmatige behoefte aan aandacht en bewondering.

Soms zitten er ook bewuste duistere motieven achter, de 'erfheks' is van plan om mensen echt te belazeren, met nep rituelen en diensten voor veel geld.

Soms ook zijn ze (vooral mannen) op zoek naar een liefdespartner die ze kunnen domineren en naïeve beginnende heksjes zijn makkelijke prooi.

Pas dus op als je ergens een 'erfheks' tegen komt!